Projekt wprowadzenia Strefy Czystego Transportu w Krakowie – podsumowanie konsultacji i szczegółowe informacje
Urząd Miasta Krakowa marzy o czystym powietrzu, pragnie zredukować emisję spalin i poprawić komfort życia mieszkańców. Trwają intensywne prace nad projektem wprowadzenia Strefy Czystego Transportu (SCT). Konsultacje społeczne miały miejsce od 29 listopada, a wcześniej, przez dwa tygodnie od 19 listopada mieszkańcy mogli wyrazić swoje zdanie na temat projektu poprzez wypełnienie ankiety prekonsultacyjnej. Jakie są założenia projektu?
Nowa SCT przewiduje pewne wymagania dla aut osobowych. Dla tych z silnikiem benzynowym, w tym LPG, rok produkcji musi wynosić minimum 2005 lub wymóg normy emisji nie może być niższy niż EURO 4. W przypadku aut z silnikiem diesla normy są bardziej surowe – minimum rok produkcji to 2014 lub spełnienie normy emisji Euro 6. Od 1 lipca 2030 r., wymagania dla samochodów z silnikiem diesla będą jeszcze bardziej restrykcyjne: wymagany będzie co najmniej rok produkcji 2018 albo norma emisji Euro 6dT. Mieszkańcy Krakowa będą musieli dostosować się do tych wymogów dopiero od 1 lipca 2030 roku. Na pojazdy spoza Krakowa, które nie spełniają tych wymogów, przewidziano okres przejściowy do 30 czerwca 2028 r., kiedy to będzie można wjeżdżać do miasta po opłaceniu specjalnej opłaty emisyjnej.
Terenem SCT ma objęte praktycznie całe miasto, z pewnymi wyjątkami. Do niektórych szpitali i autostradowej obwodnicy będzie możliwy dojazd, na wschód od drogi ekspresowej S7 SCT nie obejmie. Ponadto, uwzględniono osoby z niepełnosprawnościami oraz planuje się usprawnić kontrolę pojazdów poprzez ich automatyzację, co zredukuje zbędną biurokrację. Dodatkowe propozycje w projekcie uchwały o SCT mogą być zgłaszane do 8 stycznia 2025 r.
Od 1 lipca 2025 r. pojazdy muszą spełniać konkretne wymagania techniczne, aby poruszać się po terenie SCT (nie dotyczy mieszkańców Krakowa). W przypadku aut z silnikiem diesla muszą one być wyprodukowane co najmniej w 2014 r., albo spełnić wymagania normy emisji Euro 6. Zasady są podobne dla pojazdów z zapłonem iskrowym (pojazdy benzynowe, także te z instalacją LPG), jednak muszą one być wyprodukowane co najmniej w 2005 r., albo spełniać wymagania normy emisji Euro 4. W obu przypadkach wystarczy spełnienie tylko jednego z tych warunków.
Dla mieszkańców Krakowa przewidziano specjalne zasady. Mimo tego, że ich samochody mogą nie spełniać wymogów technicznych dla aut, które będą obowiązywały w SCT, mieszkańcy Krakowa będą mogli nimi jeździć po mieście bez ograniczeń do 1 lipca 2030 r. Aby uzyskać to uprawnienie, konieczne będzie zgłoszenie pojazdu do automatycznego systemu.
Oczywiście, przewidziano również sytuacje specjalne jak pojazdy historyczne lub zabytkowe, które będą mogły wjechać do SCT przez maksymalnie 50 dni w roku, pojazdy specjalne (dźwigi, nietypowe maszyny, campervany) – jeśli mają odpowiedni wpis w dowodzie rejestracyjnym, będą mogły wjeżdżać do SCT bez ograniczeń oraz wyłączenia do 30 czerwca 2028 r. dla organizacji non-profit działających w Krakowie oraz pojazdów służbowych ważnych instytucji państwowych.
