Kraków: otwarcie innowacyjnej, ekologicznej kwatera pochówkowej "Drzewa pamięci"
Kraków zdecydował się na nowatorski krok w kwestii dbałości o środowisko naturalne, tworząc pierwszą ekologiczną kwaterę pochówkową. W ten sposób mieszkańcy miasta mogą oddać hołd swoim bliskim zmarłym, jednocześnie minimalizując swój wpływ na środowisko. Kwatera, nazwana „Drzewa pamięci”, zostanie uroczyście otwarta na cmentarzu w Podgórkach Tynieckich 20 września.
Kwatera jest reakcją na problem nadmiernej produkcji odpadów na cmentarzach, sygnalizowany coraz częściej przez Zarząd Cmentarzy Komunalnych w Krakowie. Corocznie apeluje on do mieszkańców, aby ograniczyć dekoracje grobów, zwłaszcza podczas świąt. Jednak kwatera „Drzewa pamięci” to przede wszystkim odpowiedź na potrzeby tych, którzy pragną uczcić swoich bliskich w sposób szanujący środowisko naturalne oraz lokalną florę i faunę.
Zarząd Cmentarzy Komunalnych w Krakowie podkreśla, że nowo utworzona kwatera to uzupełnienie istniejącej oferty pochówkowej miasta, która spełnia oczekiwania mieszkańców. Inicjatywa powstała dzięki prośbie do poprzedniego prezydenta Krakowa, złożonej przez obecnego zastępcę prezydenta Łukasza Sęka w 2023 r., dotyczącej stworzenia takiego miejsca pochówku.
Inicjator projektu, Łukasz Sęk, zwraca uwagę na to, że ekologiczne wybory dotykają również tak delikatnych kwestii jak pochówek zmarłego. Zauważa również, że polskie prawo nie przewiduje rozsypywania prochów na tzw. polach pamięci na cmentarzach, co utrudnia realizację tego rodzaju minimalistycznego i przyjaznego dla środowiska pochówku.
Ekologiczna kwatera na cmentarzu w Podgórkach Tynieckich ma powierzchnię 133 m kw., a jej teren pomieści 135 „ekogrobów”. W przyszłości planowane jest jej systematyczne rozbudowywanie. Kwaterę otacza kolumna drzew cisów, które tworzą odpowiednią atmosferę dla tego unikalnego miejsca. Do kwatery prowadzi drewniana furta i kamień z napisem „Drzewa pamięci”.
Na nowym cmentarzu zezwolone są wyłącznie urny biodegradowalne, wykonane z naturalnych surowców takich jak drewno czy wiklina. Miejsce pochówku można oznaczyć kamieniem pamięci lub drewnianą tabliczką. Elementy betonowe czy stalowe są niedozwolone, podobnie jak tradycyjne nagrobki. Można tam zostawić tylko naturalne kwiaty oraz biodegradowalne znicze i lampiony solarne. Ścieżki na cmentarzu wykonane są z naturalnych materiałów, takich jak kamień naturalny, kora, żwir czy drewno.
Na cmentarzu w Podgórkach Tynieckich powstał również pomnik upływu czasu i przemijania – „Tempus fugit”. Inspiracją do jego powstania była geologiczna zmiana położenia kontynentów i przebieg równoleżnika 50° N przez teren cmentarza. Ten unikalny projekt został objęty patronatem Głównego Geodety Kraju.
Zielona kwatera „Drzewa pamięci” to miejsce zadumy, gdzie nie ma miejsca na zbędny beton i plastik. Ta ekologiczna przemiana w tradycji upamiętnienia zmarłych pozwoli mieszkańcom spojrzeć na troskę o środowisko naturalne w nowym świetle, także w kontekście miejsca pamięci. Niemniej jednak, formalne aspekty, jak 20-letni okres dysponowania grobem, pozostaną niezmienione.