Waloryzacja stawek przedszkolnych w Krakowie: rok 2024 przyniesie wyższe opłaty za dodatkowy czas pobytu
Publiczne placówki przedszkolne, finansowane lub zarządzane przez miasto Kraków, umożliwiają dzieciom bezpłatne korzystanie z opieki i edukacji na okres 5 godzin dziennie. Rodzice muszą jednak ponosić dodatkowe koszty za każdą dodatkową godzinę pobytu swojego dziecka w przedszkolu. Opłaty te są corocznie aktualizowane przez Ministerstwo Edukacji, ponieważ stale rosną zarówno wynagrodzenia dla nauczycieli i personelu obsługującego przedszkola, jak również koszty związane z ich codzienną działalnością.
Zgodnie z waloryzacją przeprowadzoną przez Ministerstwo Edukacji w ubiegłym roku, obecnie maksymalna opłata za jedną godzinę pobytu dziecka w samorządowym przedszkolu publicznym lub finansowanym przez miasto (nazywanym także „tanim przedszkolem”) wynosi 1,30 zł. Tak ustalone ceny obowiązują obecnie w krakowskich przedszkolach od 1 września 2023 r., co zostało potwierdzone uchwałą Rady Miasta Krakowa.
W lutym bieżącego roku, resort edukacji zdecydował o waloryzacji tej opłaty, przyjmując wskaźnik 1,114. Oznacza to, że od nowego roku szkolnego, maksymalna stawka opłaty za dodatkową godzinę pobytu w przedszkolu wzrośnie do 1,44 zł. Rada Miasta ustala wysokość tej opłaty dla przedszkoli publicznych, które zarządza lub finansuje, na podstawie limitu wyznaczonego przez resort edukacji, a proces ten odbywa się poprzez uchwałę radnych.
Prezydent miasta Kraków przygotował projekt uchwały, która wprowadza waloryzację opłat od 1 września 2024 roku. Projekt ten zakłada zwiększenie opłat o 0,14 zł (z 1,30 zł do 1,44 zł). W praktyce oznacza to dodatkowy koszt dla rodziców wynoszący około 14 zł miesięcznie per dziecko, przebywającego w przedszkolu przez 10 godzin dziennie przez 20 dni w miesiącu.
Warto zwrócić uwagę na fakt, że koszt utrzymania jednego dziecka w samorządowym przedszkolu systematycznie rośnie i obecnie wynosi rocznie już 21 251,73 zł (co przekłada się na ponad 1770 zł miesięcznie). Do takiej sytuacji przyczyniają się wzrosty wynagrodzeń nauczycieli, pracowników administracji i obsługi przedszkola. Minimalne wynagrodzenie od 1 stycznia 2024 r. wynosi 4242 zł, co oznacza wzrost o 642 zł w porównaniu do roku poprzedniego; od 1 lipca tego roku wynagrodzenie podskoczy do 4300 zł (700 zł więcej niż w roku 2023). Wzrosły również średnie wynagrodzenia pedagogiczne.
Jak te zmiany wpływają na budżety krakowskich przedszkoli? Aby sfinansować podwyżki dla personelu administracyjnego i obsługowego (1456 etatów), samorządowe placówki przedszkolne muszą wydać dodatkowo około 1,2 mln zł. W przypadku podwyżek dla kadry pedagogicznej (1300 etatów), dodatkowy koszt wyniesie około 31,4 mln zł.
Warto przypomnieć, że prawie cała odpowiedzialność finansowa za zapewnienie edukacji przedszkolnej spoczywa na samorządzie – zgodnie z ustawą jest to zadanie własne gminy, które nie jest finansowane ze subwencji oświatowej, czyli transferu z budżetu centralnego. Jedynym wyjątkiem jest subwencja na sześciolatki oraz dotacja z budżetu państwa na realizację zadań w zakresie edukacji przedszkolnej.
W związku z tym, każdego roku Miasto Kraków musi dokładać środki ze swojego budżetu (z dochodów własnych, m.in. z podatków i opłat lokalnych), aby móc realizować nałożone na samorząd zadania oświatowe. W 2023 r. miasto dodatkowo przekazało prawie 46% własnych środków na realizację zadań objętych subwencją oświatową, natomiast dopłata do zadań nieobjętych subwencją, w tym edukacji przedszkolnej, wyniosła aż 83,70%.
