Przełomowe osiągnięcia w ochronie sztuki – projekt „Grieg Craquelure” prezentuje wyniki

Prezentacja wyników innowacyjnego projektu „Grieg Craquelure”, wykonanego przez międzynarodowy zespół naukowych ekspertów, odbyła się w Zamku Królewskim na Wawelu. Projekt ten ma globalne znaczenie i zmienia podejście do ochrony cennych dzieł sztuki przechowywanych w muzeach.

Szeroko zakrojone badania przeprowadzone przez specjalistów z Zamku Królewskiego na Wawelu oraz ich międzynarodowych partnerów pozwoliły nie tylko na zrozumienie procesu powstawania charakterystycznych spękań na starych malarstwach, ale także na rozwinięcie narzędzi umożliwiających prawidłową ocenę autentyczności obrazów. Głównym celem trzyletniego interdyscyplinarnego projektu „Grieg Craquelure” było skonstruowanie kompleksowego, trójwymiarowego modelu oryginalnych spękanych warstw malarskich i zrozumienie różnorodności wzorów spękań na obrazach.

Podczas Międzynarodowego sympozjum „Prewencja konserwatorska malarstwa sztalugowego w instytucjach kultury”, które odbyło się w Akademii Sztuk Pięknych im. J. Matejki w Krakowie, zespół naukowców miał okazję przedstawić swoje wyniki. Natomiast na Zamku Królewskim na Wawelu odbyły się warsztaty konsorcjum E-RIHS

Najważniejszym osiągnięciem projektu jest stworzenie do tej pory najbardziej precyzyjnej dokumentacji obrazu za pomocą skanera mikroskopowego. Odkrycia te przyczyniły się do zrozumienia, że obrazy posiadające rozbudowaną siatkę spękań są mniej wrażliwe na niestabilności mikroklimatu niż początkowo sądzono. To odkrycie może prowadzić do znacznego zmniejszenia zużycia energii przez muzea, pomagając tym samym promować ideę „zielonego” muzeum – instytucji dbającej zarówno o zachowanie dziedzictwa kulturowego, jak i ochronę środowiska.

Profesor Łukasz Bratasz z IKiFP PAN podkreśla, że zmniejszenie zużycia energii przez muzea przyczyni się nie tylko do oszczędności finansowych, które można przeznaczyć na dalszą ochronę zbiorów, ale także do budowania pozytywnego wizerunku instytucji jako „zielonego muzeum”. Dotychczasowe badania nie uwzględniały istniejących spękań, co wpływało na zalecenia dotyczące utrzymania odpowiednich warunków klimatycznych w muzeach i galeriach.

Profesor Bratasz jest przekonany, że wyniki tych badań znacząco zwiększą bezpieczeństwo zbiorów malarstwa i sprawią, że muzea będą bardziej „zielone”, zwłaszcza biorąc pod uwagę, że ochrona malarstwa stanie się bardziej ekologiczna dzięki zmniejszeniu zużycia energii na klimatyzację.