Przeobrażenie kulturowego pejzażu Krakowa w ostatnich dwóch dekadach

W ciągu minionych dwudziestu lat, krakowska scena kulturowa przeszła znaczącą metamorfozę. Zmiany dotknęły zarówno zarządzania dziedzictwem kulturowym miasta, jak i rozwój nowoczesnych funkcji kulturalnych. Wsparcie ze środków europejskich umożliwiło powstanie licznych instytucji i obiektów, stwarzając nowe oferty pracy oraz generując istotny wpływ społeczny i ekonomiczny. Dziś, Kraków jest jednym z najbardziej intrygujących ośrodków kreatywnych nie tylko w Polsce, ale i w Europie.

W strukturach miejskich działa aż 29 instytucji kultury – w sumie ponad 170 różnych jednostek. Łącząc je z innymi instytucjami o zasięgu regionalnym, narodowym oraz prywatne podmioty, mamy do czynienia z więcej niż 500 punktami działalności kulturalnej rozmieszczonymi na terenie całego miasta. Spektrum tych jednostek jest niezwykle szerokie – od muzeów i galerii, przez teatry (również offowe), sale koncertowe oraz centra muzyczne, po biblioteki i księgarnie, jazzowe kluby muzyczne aż po interdyscyplinarne centra wydarzeń jak ICE Kraków czy TAURON Arena. Nie brakuje również prywatnych instytucji, studiów nagraniowych oraz nowoczesnych hybrydowych jednostek łączących działalność misyjną z przedsiębiorczością.

Kraków jest miastem kreatywnym w dziedzinie literatury, znaczącym ośrodkiem jazzu, muzyki barokowej i współczesnej, wszelkich gatunków muzyki popularnej, siedzibą orkiestr i chórów. Dodatkowo, miasto jest aktywnym uczestnikiem międzynarodowych gremiów i sieci.

W ostatnich latach Kraków zainwestował w różnorodne projekty infrastrukturalne. Miasto i jego instytucje podjęły się odnowienia wielu zabytkowych obiektów, rewitalizacji gmachów dziedzictwa poprzemysłowego i militarnego a także całych dzielnic czy historycznych kwartałów. Przez ostatnie dwie dekady przeprowadzono remonty wiele obiektów infrastruktury społecznej, które stały się następnie miejscem dla działań kulturalnych.

Wśród nich znajduje się Fort Jugowice, który obecnie jest siedzibą Muzeum i Centrum Ruchu Harcerskiego, dawna Zbrojownia, która teraz jest siedzibą Muzeum Fotografii MuFo, jak również zmodernizowana siedziba MuFo przy ul. Józefitów. Powstało także Muzeum Sztuki Współczesnej MOCAK czy spektakularny Rynek Podziemny – oddział Muzeum Krakowa.

Wśród wielu innych można wymienić przestrzeń dla Teatru KTO, Teatru Variete, Domu Utopii przy Teatrze Łaźnia Nowa czy Teatralnego Instytutu Młodych przy Teatrze Ludowym. Obok długotrwałej rewitalizacji kwartału św. Wawrzyńca, Zabłocia, Domu pod Orłem, Muzeum Podgórza, Fabryki Schindlera powstało także wiele nowych budynków – zarówno przeznaczonych do lokalnej, dzielnicowej działalności, jak siedzib klubów kultury (np. Klub Płaszów – filia Centrum Kultury Podgórza).

Zrealizowano również duże inwestycje takie jak TAURON Arena Kraków oraz ICE Kraków, które w tym roku obchodzą 10-lecie istnienia. Przyciągają one światowe gwiazdy muzyki i sportu oraz organizują prestiżowe międzynarodowe wydarzenia i kongresy.